Dyrektywa NIS 2 a obowiązki przedsiębiorstw: jak się przygotować?
Dyrektywa NIS 2 wprowadza szereg nowych zasad i obowiązków dla przedsiębiorstw, które mają kluczowe znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych. Przepisy także znacznie poszerzają katalog branż, które podlegają nowym wymogom, oraz zaostrzają kary, jakie przedsiębiorstwa mogą otrzymać za niestosowanie się do przepisów. W artykule wyjaśniamy jakie firmy obejmuje dyrektywa i ile czasu mają one na spełnienie jej wymogów, a także w jaki sposób tego dokonać.
Spis treści:
Dyrektywa NIS 2: kiedy?
W miarę rozwoju technologii, zagrożenia związane z cyberbezpieczeństwem stają się coraz bardziej widoczne i powszechne. W odpowiedzi na te wyzwania Unia Europejska przyjęła w 2023 r. dyrektywę NIS 2 (Network and Information Security), będącą nowelizacją pierwszego europejskiego prawa w zakresie cyberbezpieczeństwa – wprowadzonej w roku 2016 r. dyrektywy NIS. Państwa członkowskie, w tym Polska mają czas do 17 października 2024 r. na wdrożenie przepisów we własnym ustawodawstwie.
Dyrektywa NIS 2: kto podlega?
Dyrektywa NIS 2 obejmuje szeroki zakres branż, w których ryzyko ataków cybernetycznych może mieć szczególnie poważne konsekwencje. Łącznie zostało nią objęte 18 sektorów gospodarki, w tym. m.in. gospodarowanie odpadami, przemysł spożywczy, automotive, branża chemiczna i farmaceutyczna, przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, jak również podmioty administracji publicznej.
Przepisami objęte zostały organizacje, które prowadzą działalność na terytorium Unii Europejskiej, świadczą na rzecz konsumentów usługi wskazane w dyrektywie i spełniają kryterium wielkości, tj. ich wielkość zatrudnienia wynosi min. 50 osób i roczny obrót lub suma bilansowa przekracza 10 mln EUR. Oznacza to, że co do zasady wymogi obejmują podmioty średnie i duże. Jednak w dyrektywnie przewidziano wyjątki, według których szczególne micro lub małe przedsiębiorstwa mogą również zostać objęte przepisami.
Ponadto, NIS 2 wprowadza podział na przedsiębiorstwa kluczowe i ważne ze względu na sektor, w jakim firma prowadzi działalność. Rozróżnienie to ma szczególne znaczenie w kontekście nadzoru oraz kar. Natomiast zakres obowiązków, które firmy muszą realizować w obszarze cyberbezpieczeństwa jest niemal tożsamy.
Jakie obowiązki wprowadza NIS 2?
Dyrektywa NIS 2 wprowadza szereg nowych obowiązków dla przedsiębiorstw, które mają na celu wzmocnienie ochrony przed cyberzagrożeniami. Kilka kluczowych zmian obejmuje:
Ocena ryzyka i bezpieczeństwo łańcucha dostaw:
Przedsiębiorstwa zobowiązane są do przeprowadzania regularnych ocen ryzyka cybernetycznego i wdrażania środków zaradczych. Ponadto, mają monitorować bezpieczeństwo swoich dostawców, szczególnie jeśli korzystają z usług chmurowych lub zewnętrznych systemów.
Zgłaszanie incydentów:
Dyrektywa nakłada obowiązek na firmy zgłaszania incydentów bezpieczeństwa cybernetycznego organom regulacyjnym w określonym czasie od ich wykrycia, co ma na celu szybką reakcję i minimalizację skutków ataków.
Cyberćwiczenia:
Przedsiębiorstwa zobowiązane są do regularnego przeprowadzania cyberćwiczeń, które pomagają w doskonaleniu reakcji na potencjalne zagrożenia i doskonaleniu procedur awaryjnych.
Ponadto, Dyrektywa NIS2 nakłada na państwa członkowskie obowiązek zachęcania podmiotów do stosowania szyfrowania danych oraz testów penetracyjnych w celu ochrony ich poufności i integralności.
Szyfrowanie danych
Szyfrowanie danych stanowi ważny element strategii bezpieczeństwa, ponieważ:
Ochrona poufności: Szyfrowanie danych zapobiega nieautoryzowanemu dostępowi do poufnych informacji. W przypadku ataku hakerskiego, zaszyfrowane dane pozostają bezpieczne przed odczytem przez nieuprawnione osoby.
Zachowanie integralności: Dzięki szyfrowaniu, dane są chronione przed nieuprawnioną modyfikacją. Atakujący nie będą w stanie zmienić lub zniszczyć danych, co zwiększa bezpieczeństwo informacji przechowywanych przez przedsiębiorstwo.
Odporność na cyberataki: Szyfrowanie danych utrudnia hakerom dostęp do systemów informatycznych, zmniejszając tym samym ryzyko przeprowadzenia skutecznego ataku. Dzięki temu przedsiębiorstwo może lepiej bronić się przed różnorodnymi formami cyberzagrożeń.
Realizacja obowiązku przedsiębiorstwa: Dyrektywa NIS2 zaleca stosowanie szyfrowania danych, a w niektórych przypadkach może być ono wymagane przez prawo. Dlatego przedsiębiorstwa, które stosują szyfrowanie, spełniają wymogi regulacji prawnych, minimalizując ryzyko konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem bezpieczeństwa danych.
Testy penetracyjne
Przeprowadzanie testów penetracyjnych ma na celu identyfikację potencjalnych luk w zabezpieczeniach systemowych oraz ocenę ryzyka cyberataków. Jakie korzyści przynoszą testy penetracyjne?
Diagnoza luk w zabezpieczeniach: Testy penetracyjne pozwalają zidentyfikować słabe punkty w systemach informatycznych organizacji. Dzięki temu można wdrożyć odpowiednie środki zaradcze w celu ich usunięcia.
Ocena ryzyka: Testy penetracyjne są nieocenione w ocenie ryzyka związanego z cyberatakami. Na ich podstawie można określić potencjalne zagrożenia oraz przygotować strategie obronne.
Większe bezpieczeństwa: Działania wynikające z testów penetracyjnych prowadzą do poprawy ogólnego bezpieczeństwa systemów informatycznych. Eliminacja luk w zabezpieczeniach przekłada się na większą odporność na ataki cybernetyczne.
Większa odporność na cyberzagrożenia: Testy penetracyjne pozwalają wykryć potencjalne punkty wejścia dla hakerów. Dzięki temu organizacje mogą wzmocnić swoje zabezpieczenia, co utrudnia potencjalnym intruzom przeprowadzenie skutecznego ataku.
Jak przygotować się na NIS 2?
Dostosowanie systemów bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie do wymogów NIS 2 wymaga kompleksowego podejścia. Warto zacząć od przeprowadzenie kompleksowej oceny ryzyka oraz identyfikacji kluczowych zagrożeń i słabości w infrastrukturze IT. Na tej podstawie przedsiębiorstwa powinny opracować i wdrożyć plany zarządzania ryzykiem oraz plany reagowania na incydenty cybernetyczne.
Ponadto, przedsiębiorstwa zobowiązane są do raportowania incydentów cybernetycznych organom regulacyjnym oraz współpracy z nimi w celu zwalczania zagrożeń i minimalizacji skutków ataków. Wdrożenie skutecznych mechanizmów monitorowania sieci oraz systemów informatycznych jest również kluczowe dla zapewnienia szybkiego wykrywania i reagowania na potencjalne zagrożenia.
Jak MCX może pomóc Twojej firmie spełnić wymogi dyrektywy?
Dostosowanie się do wymagań Dyrektywy NIS 2 będzie wyzwaniem dla wielu przedsiębiorstw. MCX oferuje kompleksowe wsparcie w tym zakresie:
zweryfikujemy czy Twoja firma jest objęta przepisami, poprzez weryfikację RiskMonitor
przeprowadzimy szczegółowy audyt bezpieczeństwa, aby zidentyfikować potencjalne luki w zabezpieczeniach. Działania te mogą obejmować testy penetracyjne, analizy ryzyka i ocenę zgodności.
na podstawie przeprowadzonego audytu dobierzemy rozwiązania, które odpowiedzą na potrzeby Twojej firmy w obszarze cyberbezpieczeństwa i zapewnią zgodność z przepisami.
świadomość pracowników odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu incydentom. Zorganizujemy szkolenia dotyczące bezpieczeństwa cybernetycznego, aby zwiększyć świadomość i umiejętności pracowników.
Porównanie z regulacjami poprzednimi:
W porównaniu do poprzednich regulacji dotyczących cyberbezpieczeństwa, Dyrektywa NIS 2 stawia większy nacisk na proaktywne środki zaradcze. Zobowiązuje przedsiębiorstwa do ciągłego monitorowania, oceny ryzyka i szybkiego reagowania na incydenty.
Podsumowując, Dyrektywa NIS 2 wprowadza nową erę bezpieczeństwa cybernetycznego, wymagając od przedsiębiorstw w różnych sektorach podejścia bardziej zorientowanego na prewencję i szybką reakcję. Dostosowanie się do tych zmian może być wyzwaniem, ale jednocześnie stanowi kluczowy krok w kierunku zabezpieczenia przedsiębiorstw przed coraz bardziej zaawansowanymi zagrożeniami cybernetycznymi.
Źródła:
– Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2555 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa na terytorium Unii, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 910/2014 i dyrektywę (UE) 2018/1972 oraz uchylająca dyrektywę (UE) 2016/1148
– Komiunikat Komisji Europejskiej ws. Wytycznych Komisji dotyczących stosowania art. 3 ust. 4 dyrektywy (UE) 2022/2555 (NIS 2) (2023/C 324/02) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:52023XC0914(01)